Meteoroloji’den korkutan harita! Kuraklık tehdidi büyüyor

Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Standart Yağış Ä°ndeksi (SPI – Standardized Precipitation Index) ve Normalin Yüzdesi (PNI – Percent of Normal Index) metotlarına göre, aralık ayı haritası ile birlikte 2020 yılının 12 aylık, 3, 6 ve 9 aylık meteorolojik kuraklık analiz haritalarını yayınladı. Kuraklık haritalarına göre, Türkiye’nin özellikle yılın ikinci yarısında beklenen yağışları alamadığı görüldü. En son yayınlanan aralık ayı haritasında, Türkiye’nin önemli bir bölümü olaÄŸanüstü ve ÅŸiddetli kurak olarak gösterildi. YÃœZDE 80’Ä°N ÃœZERÄ°NDE ŞİDDETLÄ° KURAK SPI metoduna göre son 3 aylık haritada Güney Marmara ve İç Ege, Batı Karadeniz, İç Anadolu, DoÄŸu Anadolu bölgelerinin önemli bir bölümü ‘olaÄŸanüstü kurak’, ‘çok ÅŸiddetli kurak’ ve ‘ÅŸiddetli kurak’ olarak gösteriliyor. PNI metoduna göre olan haritada aralık ayında Kırklareli, Ä°zmir, Antalya, Adıyaman ve çevresi, Van, IÄŸdır ve Sinop’un belirli bölgeleri haricindeki yüzde 80’in üzerindeki tüm bölgelerde ‘ÅŸiddetli kurak’ ibaresi yer alıyor. TEHDÄ°T BÃœYÃœYOR Küresel ısınmaya baÄŸlı hem kar hem de yaÄŸmur yağışlarında yaÅŸanan bu meteorolojik kuraklık, baÅŸta tarım sektörü olmak üzere büyük endiÅŸe oluÅŸturdu. Küresel ısınma, tarımda 75- 80’in üzerinde vahÅŸi tarımsal sulama kullanımı, baraj- göletler, zirai ilaç kalıntıları, evsel ve sanayi atıklar nedeniyle kirletilmesi gibi nedenlerle hızla yok olan tatlı su kaynakları ve göller, son yıllardaki yağışların giderek azalmasıyla da büyük bir kuraklık tehdidi büyüyor. ‘KURAKLIK EYLEM PLANI YAPILMALI’ Antalya Ticaret Borsası (ATB) BaÅŸkanı Ali Çandır, aralık ayı yayınlanan kuraklık haritalarına göre beklenen yağışların gerçekleÅŸmediÄŸini belirterek, ‘Bütün beklentimiz önümüzdeki süreçte gerekli ölçüde yağışların olmasıdır. Aksi takdirde ürünlerimizin rekoltesine olumsuz yansımasından endiÅŸe ediyoruz. Hükümetin 2021 yılı için aldığı sulama sistemleriyle ilgili yatırımları çok olumlu buluyoruz. Ancak her halükarda acil olarak bir kuraklık eylem planının yapılmasında yarar var. Ä°klim deÄŸiÅŸikliÄŸi dünyanın gündeminde, biz de bundan sonra ülke olarak iklim deÄŸiÅŸikliÄŸine karşı gerekli tedbirleri alacak çalışmaları yapmamız tarımsal üretim ve insanımızın geleceÄŸi önemli’ dedi. TASARRUF UYARISI Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Antalya Åžube BaÅŸkanı Vural Åžahin de iklim deÄŸiÅŸikliklerinin ileriye dönük kuraklığın ciddi anlamda sıkıntılar yaratacağını her zaman söylediklerini belirterek, ‘Artık bir kere doÄŸayla kesinlikle oynamamamız gerekiyor. Bunun gerçekten çok ciddi sorunlar çıkaracağı, yer altı ve üstündeki su kaynaklarımıza olumsuz yansıyacağı bilincine varmamız gerekiyor. Böyle devam ederse iÅŸlenebilir tarım arazilerinde su sıkıntısı yaÅŸayabileceÄŸimizi ve üretimin sonlandırılacak noktaya geleceÄŸimizin farkında olunması gerekiyor. Toplum olarak her alandaki kullandığımız su miktarlarında mutlaka tasarruflu olmamız gerekiyor’ diye konuÅŸtu. TARIMSAL ÃœRETÄ°MDE VERÄ°M VE REKOLTE KAYBI Türkiye’de iklim deÄŸiÅŸikliÄŸinin olumsuz yansımalarından örnekler veren Åžahin, ‘Özellikle iç bölgelerde yağış olmadığı için buÄŸday ekimleri geç yapıldı. Ege’de yeterince yağış olmaması zeytin üretiminde ciddi rekolte kaybı ve irilik gibi verim kayıplarına yol açtı. Akdeniz’de mayıs-nisandaki sıcaklıklar narenciye ve portakal rekoltesinde yüzde 60’a varan düşüşe sebep oldu. Bu örneklerde olduÄŸu gibi tarımsal üretimin hemen her aÅŸamasında benzer sorunları görmek mümkün ve ciddi bir tehlike’ dedi. ‘SON YÃœZYILDA GÖRÃœLMEDÄ°’ Haritalara göre çok ÅŸiddetli kuraklıkla karşı karşıya olunduÄŸunu belirten Türkiye Tabiatını Koruma DerneÄŸi (TTKD) bilim danışmanı Dr. Erol Kesici, ‘Birçok bilim insanı deÄŸerlendirmesinde, son yüzyıl içerisinde aralık ve içinde bulunduÄŸumuz ocak aylarında hava sıcaklıklarının giderek artmasının, bugüne kadar görülmediÄŸi belirtiyor. Bu artık acil durum ve mutlak suretle önlemler alınması gerekiyor. Aralık ayı ve son günlerdeki hava sıcaklığı ve yağışlara baktığımızda önümüzdeki bahar ve yaz aylarında ülkemizin çok ÅŸiddetli kuraklıkla karşı karşıya kalması söz konusudur’ ÅŸeklinde konuÅŸtu. ‘SU ZENGÄ°NÄ° DEĞİLÄ°Z’ Kararsız yağışlarla göller ve yer altında suyun depo edilememesi nedenleriyle su birikmediÄŸi ve ülkemizi hidrolojik kuraklığa sürüklediÄŸine vurgu yapan Dr. Erol Kesici, ‘Hidrolojik kuraklık, meteorolojik kuraklığı artırmaktır. Su ve nem olmaz ise yağış da olmaz. Bilhassa tatlı su kaynaklarımızın aşırı kirlenmesi de çok önemi bir etkendir. Su zengini deÄŸiliz. Su kıtlığı yaÅŸamaktayız. Su havzaları yanlış kullanılmaktadır ve bu konuda maalesef gerekli önlemler hala alınmamıştır’ dedi. BÄ°R KÄ°LO DOMATES İÇİN 184 LÄ°TRE SU Hem tüketim hem de su kullanımında her alanda ciddi tasarruf önlemleri alınması ve insanların israftan kaçınmaları uyarısında bulunan uzmanların yaptığı araÅŸtırmalara göre bazı tarım ürünlerinin üretimi için kullanılan su miktarları ise şöyle: ‘1 kg domates için 184 litre su.1 kg havuç için 133 litre su.1 portakal (100 gr) için 50 litre su,1 elma (100 gr) için 70 litre su.1 kg kırmızı et için 15 bin 455 litre (813 damacana).1 hamburger (150 gr biftek) için 2 bin 325 litre.1 kg kahve için 21 bin litre. 1 fincan kahve (7 gr) için 140 litre su.’

Bir önceki yazımız olan Meteoroloji'den 40 il için kar yağışı uyarısı başlıklı makalemizde Güncel, Haber ve kar hakkında bilgiler verilmektedir.